در مقالهای که توسط "سینگ" و همکارانش در سال ۲۰۱۹ در Journal of Industrial Engineering منتشر شد، تأکید شده که سیستمهای یکپارچه پروژهای (Integrated Project Systems) به عنوان ستون فقرات موفقیت پروژههای پیچیده صنعتی شناخته میشوند. این مقاله با بررسی مجموعهای از پروژههای زیرساختی و صنعتی در حوزههایی چون نفت و گاز، حملونقل و ساختوساز، به تبیین مزایای اساسی استفاده از چنین سیستمهایی در کل چرخه عمر پروژه پرداخته است.
نویسندگان در این مقاله ابتدا به مسائلی اشاره میکنند که پروژهها در غیاب سیستمهای یکپارچه با آنها مواجهاند. از جمله این چالشها میتوان به دوبارهکاریهای مکرر، اشتباهات ناشی از عدم همراستایی بین تیمها، تداخل زمانی در برنامهها، ناهماهنگی در اطلاعات مهندسی، عدم انطباق با الزامات کارفرما، و اتلاف زمان در پیگیری اسناد و مسئولیتها اشاره کرد. بررسی دادههای میدانی نشان داده که بیش از ۳۰ درصد از هزینههای مازاد در پروژههای بزرگ به دلیل نبود یکپارچگی اطلاعات و فرآیندها است.
در مقابل، زمانی که سیستمهای یکپارچه پروژهای در یک پروژه اجرا میشوند، شاهد کاهش قابلتوجهی در اتلاف منابع، افزایش شفافیت و بهبود عملکرد عملیاتی هستیم. مقاله اشاره میکند که سیستمهای یکپارچه توانایی برقراری پیوند میان فرآیندهای مهندسی، تأمین کالا، نصب، کنترل کیفیت، برنامهریزی و مستندسازی را دارند و این اتصال باعث حذف دیوارهای اطلاعاتی و تقویت تصمیمگیری در زمان واقعی میشود.
یکی از کلیدیترین دستاوردهای این سیستمها، ایجاد جریان اطلاعات بدون گسست و کاملاً شفاف در کل زنجیره پروژه است. در چنین ساختاری، اطلاعات طراحی بلافاصله در دسترس تیمهای تأمین و ساخت قرار میگیرد. تأخیر در تبادل داده حذف میشود و هر بخش بهصورت لحظهای از تغییرات، وضعیت پیشرفت و نقاط بحرانی مطلع میشود.
مقاله همچنین بر اهمیت وجود سیستمهای مرکزی برای مدیریت مستندات، گردشکار و هماهنگی بین نقشهای مختلف پروژه تأکید دارد. نویسندگان بهطور خاص به این نکته اشاره میکنند که پروژههایی که از سامانههای دیجیتال یکپارچه استفاده کردهاند، بهطور میانگین ۲۵٪ سریعتر از پروژههای سنتی به اهداف فاز نصب و راهاندازی دست یافتهاند. همچنین نرخ مغایرتهای کیفی در این پروژهها تا ۴۰٪ کمتر گزارش شده است.
در این بستر، سامانه پندار نمونهای عملی و تخصصی از یک سیستم یکپارچه پروژهای برای صنایع سنگین همچون نفت و گاز است. پندار بهگونهای طراحی شده که تمام اجزای پروژه از طراحی، برنامهریزی، درخواست بازرسی، انجام عملیات، تولید گزارش، پیگیری مغایرتها، گردش مکاتبات و آرشیو اسناد را در یک بستر دیجیتال منسجم گردآوری میکند.
با استفاده از پندار، فرآیندها به صورت اتوماتیک به هم متصل میشوند: بهمحض ثبت درخواست از سوی یکی از کاربران، وظایف مربوطه در گردشکار دیجیتال به افراد مربوطه ارجاع داده میشود، اطلاعرسانی خودکار انجام میگردد، سوابق بهصورت زماندار ذخیره میشود و در نهایت خروجی استاندارد مهندسی یا بازرسی تولید و به آرشیو منتقل میشود. این ساختار بهطور کامل مطابق با مفهوم سیستمهای یکپارچه مورد بحث در مقاله سینگ و همکاران است.
پندار نهتنها ابزار یکپارچهسازی اطلاعات است، بلکه نقش مغز دیجیتال پروژه را ایفا میکند. به کمک الگوریتمهای هوشمند، وضعیت فعالیتها را تحلیل میکند، تأخیرات را هشدار میدهد، گلوگاهها را شناسایی میکند و حتی امکان پیشبینی آینده پروژه بر اساس دادههای فعلی را فراهم میآورد.
در نهایت، مقاله به این نتیجه میرسد که موفقیت پروژهها در دهه آینده، منوط به یکپارچهسازی فرآیندها، افراد و اطلاعات در یک سیستم مرکزی دیجیتال خواهد بود. سامانههایی مانند پندار نهتنها این یکپارچگی را محقق میکنند، بلکه با انطباق با نیازهای تخصصی صنایع، موجب تحول در کارایی، کاهش هزینهها و افزایش اعتماد کارفرمایان به خروجی پروژهها میشوند. پندار در حقیقت مصداق عملی تحقق چشمانداز «سیستم یکپارچه پروژه» در دنیای واقعی پروژههای صنعتی است.
